Ostatnie badania kliniczne dostarczają istotnych informacji na temat rzadkiej, ale poważnej reakcji niepożądanej związanej z stosowaniem hydrochlorotiazydu (HCTZ). Ostre zapalenie trzustki (AP) jest stanem zapalnym trzustki, który może być spowodowany przez różne czynniki, w tym leki. W przypadku omawianym w badaniach, 58-letnia pacjentka afrykańsko-amerykańska doświadczyła nawrotów AP, które były związane z przyjmowaniem HCTZ. To doniesienie podkreśla znaczenie starannego przeglądu historii leków u pacjentów z nawracającym zapaleniem trzustki.
Przypadek kliniczny: szczegóły hospitalizacji
W pierwszej hospitalizacji, która miała miejsce w styczniu 2023 roku, pacjentka zgłosiła się do szpitala z silnym bólem w górnej części brzucha, który utrzymywał się przez cztery dni. Badania laboratoryjne wykazały podwyższone poziomy lipazy oraz zmiany w obrazowaniu, które były zgodne z AP. Po wykluczeniu typowych przyczyn, takich jak kamienie żółciowe, HCTZ został zidentyfikowany jako potencjalny czynnik wyzwalający. Po zaprzestaniu przyjmowania HCTZ objawy ustąpiły, a pacjentka nie miała nawrotów w czasie dalszej obserwacji.
Wyniki pierwszej hospitalizacji
Podczas pierwszej hospitalizacji, pacjentka spełniała wszystkie trzy kryteria zrewidowanej klasyfikacji Atlanty dla AP. Badania obrazowe wykazały zapalenie okołotrzustkowe bez obecności kamieni żółciowych, co sugerowało, że HCTZ mógł być przyczyną zapalenia. Po zakończeniu leczenia HCTZ, pacjentka doświadczyła znacznej poprawy i została wypisana w stabilnym stanie.
Wyniki drugiej hospitalizacji
Na początku czerwca 2024 roku pacjentka ponownie zgłosiła się do szpitala z nawrotem bólu brzucha, nudnościami i wymiotami. Okazało się, że pacjentka wznowiła stosowanie HCTZ na 1-2 tygodnie przed hospitalizacją, co było kluczowym czynnikiem w ocenie przyczyny nawrotu AP. Badania laboratoryjne wykazały ponownie podwyższone poziomy lipazy oraz hiperkalcemię. Po zaprzestaniu stosowania HCTZ, objawy pacjentki ustąpiły, co potwierdza podejrzenie, że HCTZ był czynnikiem wyzwalającym zapalenie trzustki.
Dyskusja: znaczenie HCTZ w kontekście zapalenia trzustki
Wspomniane przypadki potwierdzają, że HCTZ może być rzadkim, ale istotnym czynnikiem powodującym zapalenie trzustki. W literaturze istnieje niewiele opisów związku między stosowaniem tiazydów a AP, co sprawia, że ten przypadek jest szczególnie ważny. Warto zauważyć, że hiperkalcemia, która wystąpiła u pacjentki podczas drugiej hospitalizacji, jest jednym z mechanizmów sugerowanych w literaturze jako potencjalny czynnik uszkadzający trzustkę.
Wnioski z analizy przypadków
Podsumowując, przypadek ten podkreśla znaczenie starannego przeglądu historii leków u pacjentów z nawracającym zapaleniem trzustki. Po zaprzestaniu stosowania HCTZ pacjentka doświadczyła ustąpienia objawów, co potwierdza, że leki diuretyczne tiazidowe, takie jak HCTZ, powinny być brane pod uwagę jako potencjalne czynniki wyzwalające w takich przypadkach. Wymagana jest dalsza edukacja lekarzy oraz pacjentów w zakresie potencjalnych działań niepożądanych związanych z lekami, aby zminimalizować ryzyko nawrotu zapalenia trzustki.
Podsumowanie i przyszłe kierunki badań
Wyniki tego badania wskazują na potrzebę dalszych badań dotyczących mechanizmów i czynników ryzyka związanych z zapaleniem trzustki wywołanym przez tiazidy. Niezbędne są również badania prospektywne, które pomogą w lepszym zrozumieniu tej rzadkiej, ale istotnej reakcji niepożądanej.
Bibliografia
Linkous Benjamin K, Canekeratne Angeli J, Naas Mohamed and Brunner John G. Recurrent Acute Pancreatitis Associated With Hydrochlorothiazide Use: A Case Report. Cureus , 17(1), 0-2056. DOI: https://doi.org/10.7759/cureus.77108.
